جراحی کم تهاجمی ستون فقرات

جراحی کم تهاجمی ستون فقرات شامل ایجاد برش‌های کوچک و روش‌های تخصصی برای درمان بیماری‌های ستون فقرات، با هدف کاهش اختلال بافت، ارتقای بهبودی سریع‌تر و به حداقل رساندن خطرات است. در این مقاله با ما همراه باشید تا به بررسی این روش نوین جراحی ستون فقرات بپردازیم.

جراحی کم تهاجمی ستون فقرات چیست؟

جراحی کم تهاجمی ستون فقرات به یک رویکرد جراحی اطلاق می‌شود که از روش‌ها و ابزارهای تخصصی برای انجام عمل‌های ستون فقرات با حداقل عوارض و عدم ایجاد اختلال در بافت‌های اطراف استفاده می‌شود. هدف این نوع جراحی دستیابی به نتایج درمانی مشابه جراحی ستون فقرات باز و در عین حال به حداقل رساندن آسیب، کاهش خطرات جراحی و بهبودی سریع‌تر است.

مزایای انجام جراحی کم تهاجمی ستون فقرات چیست؟

جراحی کم تهاجمی ستون فقرات مزایای زیادی نسبت به جراحی ستون فقرات باز دارد. هم اکنون به برخی از مزایای این روش خواهیم پرداخت:

برش‌های کوچک‌تر و کاهش اندازه‌ی محل زخم

روش‌های کم تهاجمی شامل ایجاد برش‌های کوچک‌تر در مقایسه با جراحی باز است. این امر منجر به آسیب کمتری به بافت‌ها و ماهیچه‌های اطراف می‌شود که منجر به زخم‌های کوچک‌تر و بهبود سریع‌تر می‌شود. برش‌های کوچک‌تر همچنین خطر عفونت را کاهش می‌دهند.

کاهش میزان از دست دادن خون

روش جراحی کم تهاجمی ستون فقرات معمولاً در مقایسه با جراحی باز، کاهش میزان از دست دادن خون را به همراه دارد. استفاده از ابزار و روش‌های تخصصی به کاهش خونریزی در حین عمل کمک کرده و نیاز به انتقال خون را کاهش می‌دهند.

بهبود سریع‌تر و زمان بستری کوتاه‌تر در بیمارستان

جراحی کم تهاجمی ستون فقرات با زمان بهبودی کوتاه‌تر و مدت زمان بستری کوتاه‌تری در بیمارستان همراه است. کاهش وارد شدن آسیب به عضلات و بافت‌ها باعث می‌شود تا بهبودی سریع‌تر و بازگشت به فعالیت‌های روزمره در مدت زمان کم‌تری صورت گیرد.

درد کمتر پس از عمل

روش جراحی کم تهاجمی باعث اختلال کمتری در بافت‌های اطراف می‌شود و در نتیجه درد بعد از عمل کاهش می‌یابد. این موضوع می‌تواند منجر به کاهش اتکا به داروهای مسکن و گذراندن دوره‌ی نقاهت راحت‌تری برای بیماران شود.

احتمال کمتر عفونت

با برش‌های کوچک‌تر و کاهش پارگی بافت، خطر عفونت محل جراحی به طور کلی در جراحی کم تهاجمی کم‌تر است. این امر به ویژه در جراحی‌های ستون فقرات مهم است، زیرا عفونت در ستون فقرات می‌تواند عوارض جدی به همراه داشته و درمان چالش برانگیزی داشته باشد.

حفظ عضلات و ساختار بافت‌ها

رویکردهای کم تهاجمی با هدف به حداقل رساندن آسیب به عضلات و ساختارهای اطراف ستون فقرات است. با اجتناب از تشریح غیر ضروری عضلات، این روش به حفظ عملکرد عضلانی و ثبات ستون فقرات کمک می‌کند.

روش انجام جراحی کم تهاجمی ستون فقرات

روش خاص جراحی کم تهاجمی ستون فقرات می‌تواند بسته به شرایط بیمار و اهداف جراحی متفاوت باشد. در این قسمت به طور کلی مراحل یک روش معمول جراحی کم تهاجمی ستون فقرات را بررسی خواهیم کرد:

بیهوشی

بیمار به طور معمول حین این جراحی تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد، اگرچه در برخی موارد ممکن است از بی حسی موضعی همراه با آرام بخش استفاده شود.

ایجاد برش

جراح برش‌های کوچکی را که معمولاً کمتر از دو سانتی متر طول دارند، در محل جراحی ایجاد می‌کند. تعداد و محل برش‌ها به روش خاص جراحی بستگی دارد.

مشاهده‌ی درون بدن

ابزارهای تخصصی مانند گشاینده‌ی لوله ای (tubular retractors)  یا درون پژوه (endoscope) از طریق برش‌ها وارد بدن می‌شوند. این ابزارها دسترسی به ناحیه‌ی جراحی را فراهم می‌کنند و جراح می‌تواند ستون فقرات را با استفاده از دوربین‌های میکروسکوپی یا فناوری تصویربرداری مشاهده کند.

تشریح بافت و انقباض عضلانی

جراح به آرامی عضلات و بافت‌های نرم اطراف ستون فقرات را با استفاده از گشاینده‌ها یا سایر ابزارهای تخصصی جدا می‌کند. این اقدام آسیب عضلانی را به حداقل می‌رساند و باعث کاهش آسیب به بافت‌های اطراف ناحیه‌ی مورد نظر جراحی می‌شود.

اعمال جراحی

پس از دسترسی به محل جراحی و مشاهده ستون فقرات، جراح اقدامات لازم را انجام می‌دهد. این ممکن است شامل تکنیک‌های مختلفی مانند رفع فشار ستون فقرات، رفع فتق دیسک (دیسککتومی) یا قرار دادن جانهشت‌های ستون فقرات (مانند پیچ ​​یا میله) باشد.

بستن محل برش

پس از اتمام عمل جراحی، جراح ابزارها را از بدن خارج کرده و با استفاده از بخیه یا چسب جراحی، برش ها را با دقت می‌بندد. توجه به این نکته ضروری است که مراحل و تکنیک‌های خاص مورد استفاده در جراحی کم تهاجمی ستون فقرات بسته به شرایط بیمار، تخصص جراح و اهداف جراحی می‌توانند متفاوت باشند. برخی از روش‌ها، مانند فلوروسکوپی، ممکن است به ابزارهای تخصصی اضافی نیاز داشته باشند. هدف جراحی کم تهاجمی ستون فقرات دستیابی به اهداف درمانی مشابه با جراحی باز و در عین حال به حداقل رساندن اختلال در بافت، کاهش خطرات جراحی و ارتقای بهبودی سریع‌تر است.

بیشتر بخوانید: ارتباط فتق دیسک کمر و درد سیاتیک

آمادگی برای جراحی کم تهاجمی ستون فقرات

آماده شدن برای جراحی کم تهاجمی ستون فقرات معمولاً شامل چندین مرحله است تا اطمینان حاصل شود که بیمار به خوبی برای این عمل آماده شده و به بهترین نتیجه‌ی ممکن خواهد رسید. هم اکنون به برخی از موارد رایج آمادگی جراحی کم تهاجمی ستون فقرات خواهیم پرداخت:

ارزیابی پزشکی

قبل از جراحی، بیمار تحت یک ارزیابی پزشکی جامع قرار می‌گیرد. این مرحله ممکن است شامل بررسی سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و احتمالاً آزمایش‌هایی مانند آزمایش خون، تصویربرداری (مانند اشعه ایکس یا نگاره تشدید مغناطیسی) یا سایر روش‌های تشخیصی باشد. هدف از این ارزیابی‌ها ارزیابی سلامت عمومی بیمار و شناسایی عوامل خطر بالقوه یا شرایط زمینه‌ای است که می‌تواند بر جراحی تأثیر بگذارند.

دستورالعمل‌های قبل از عمل

جراح و تیم پزشکی دستورالعمل‌های خاصی را پیش از عمل به بیمار خواهند گفت. این دستورالعمل‌ها ممکن است شامل دستورالعمل‌هایی در مورد ناشتا بودن قبل از جراحی، محدودیت‌های مصرف برخی داروها (مانند داروهای رقیق‌کننده خون) در روزهای منتهی به عمل، و دستورالعمل‌هایی در مورد هرگونه تغییر یا اصلاح ضروری سبک زندگی باشد.

مدیریت داروهای مصرفی

ممکن است بیمار نیاز به ایجاد تغییراتی در داروهای مصرفی خود قبل از جراحی داشته باشد. این ممکن است شامل توقف یا تنظیم دوز داروهای خاصی باشد که می‌توانند خطر خونریزی را افزایش دهند یا در بیهوشی اختلال ایجاد کنند. مهم است که دستورالعمل‌های جراح در مورد مدیریت دارو را به دقت دنبال کنید.

ترک سیگار

اگر بیمار سیگار بکشد، ممکن است قبل از جراحی به او توصیه شود که سیگار را برای مدتی کنار بگذارد. سیگار می‌تواند روند بهبودی را مختل کند و خطر بروز عوارض را افزایش دهد. ترک یا کاهش سیگار می‌تواند به طور قابل توجهی نتایج جراحی را بهبود بخشد و باعث بهبود سریع تر شود.

آموزش‌های قبل از عمل

بیمار ممکن است قبل از عمل آموزش‌هایی را دریافت کند یا در جلسات مشاوره قبل از عمل شرکت کند تا در مورد روش، انتظارات در طول جراحی و نحوه آماده شدن برای دوره نقاهت بیاموزد. این مرحله می‌تواند به کاهش اضطراب کمک کند و بیمار اطمینان حاصل کند که به خوبی آگاه است و از نظر ذهنی برای جراحی آماده است.

برای بیماران مهم است که به راحتی با جراح خود ارتباط برقرار کنند، تمام دستورالعمل های ارائه شده قبل از عمل را دنبال کنند و هر گونه سوال یا نگرانی خود را بیان کنند. این رویکرد مشارکتی تضمین می‌کند که بیمار از نظر فیزیکی و ذهنی برای جراحی کم تهاجمی ستون فقرات آماده است و یک نتیجه‌ی موفقیت آمیز در انتظار اوست.

نامزد مناسب جراحی کم تهاجمی ستون فقرات

جراحی کم تهاجمی ستون فقرات ممکن است به عنوان یک گزینه درمانی برای افرادی در نظر گرفته شود که دارای شرایط یا اختلالات ستون فقرات خاصی هستند که می‌توان از طریق این روش آن‌ها را درمان کرد. تصمیم به انجام جراحی کم تهاجمی ستون فقرات با توجه به صلاحدید متخصص و با در نظر گرفتن عوامل مختلفی مانند شرایط خاص، شدت علائم، سلامت کلی بیمار و تخصص جراح صورت می‌گیرد. جراحی کم تهاجمی ستون فقرات ممکن است برای افرادی توصیه شود که به شرایط زیر دچار شده اند:

فتق دیسک

هنگامی که دیسک ستون فقرات آسیب می‌بیند یا در جای خود می‌لغزد، می‌تواند باعث درد، بی حسی یا ضعف در آن قسمت شود. از روش‌های کم تهاجمی مانند میکرودیسککتومی می‌توان برای برداشتن قسمت فتق دیسک و کاهش فشار روی اعصاب استفاده کرد.

تنگی نخاعی

این وضعیت شامل باریک شدن کانال نخاعی است که می‌تواند منجر به فشرده شدن طناب نخاعی یا اعصاب شود. روش‌های کم تهاجمی مانند لامینکتومی یا فورمینوتومی می‌توانند فضای بیشتری را در کانال نخاعی ایجاد کنند و علائم را کاهش دهند.

بی ثباتی ستون فقرات

شرایطی مانند اسپوندیلولیستزیس (لغزش یک مهره بر روی مهره دیگر) یا شکستگی ستون فقرات می‌تواند منجر به بی ثباتی ستون فقرات شود. روش‌های جراحی کم تهاجمی ستون فقرات ممکن است برای تثبیت ستون فقرات و ارتقای هم ترازی مناسب انجام شود.

بیماری دژنراتیو دیسک

با گذشت زمان، دیسک‌های ستون فقرات می‌توانند تحلیل رفته و منجر به درد و کاهش تحرک شوند. تکنیک‌های کم تهاجمی، مانند جایگزینی دیسک مصنوعی یا جراحی کم تهاجمی ستون فقرات، ممکن است برای رسیدگی به تغییرات دژنراتیو و ایجاد تسکین در نظر گرفته شوند.

تومور یا عفونت

برخی از تومورها یا عفونت‌های ستون فقرات ممکن است نیاز به مداخله جراحی داشته باشند. جراحی کم تهاجمی ستون فقرات را می‌توان برای برداشتن تومورها یا بافت‌های عفونی و در عین حال به حداقل رساندن آسیب به ساختارهای اطراف استفاده کرد.

بیشتر بخوانید: تومور مغزی و علائم آن

سایر ناهنجاری‌های ستون فقرات

جراحی کم تهاجمی ستون فقرات را می‌توان برای سایر عارضه‌های ستون فقرات نیز در نظر گرفت، مانند ناهنجاری‌های ستون فقرات (به عنوان مثال اسکولیوز)، شکستگی‌های ستون فقرات، فشردگی نخاعی، یا سایر ناهنجاری‌ها.

معمولا بیمارانی که دچار سردرد، اختلال در راه رفتن، از دست دادن تعادل، اختلال حافظه، زمین خوردن های مکرر، گیجی، خواب آلودگی، اختلال روانی، ضعف، سرگیجه، ضعف سلامت عمومی و تشنج شده اند جهت انجام این روش جراحی باید توسط متخصص و جراح مغز و اعصاب مورد بررسی قرار گیرند.

نتیجه گیری

توجه به این نکته مهم است که همه‌ی شرایط یا بیماران ستون فقرات کاندید مناسبی برای جراحی ستون فقرات کم تهاجمی نیستند. تصمیم برای انجام این نوع جراحی بر اساس ارزیابی کامل توسط یک متخصص واجد شرایط است که وضعیت خاص، سابقه پزشکی و سلامت عمومی فرد را در نظر می‌گیرد. جراح مناسب ترین رویکرد درمانی را که ممکن است شامل جراحی کم تهاجمی یا سایر گزینه‌های درمانی باشد را برای هر فرد تعیین خواهد کرد.

سوالات متداول