تنگی کانال نخاعی گردن چه علائمی دارد؟ تنگی کانال نخاعی گردن، یکی از عوارض میانسالی است که در برخی افراد بالای ۵۰ سال بروز پیدا می‌کند. تنگی مسیرهای رشته‌های عصب گردن، فشرده شدن اعصاب و نخاع آن قسمت را در پی دارد و درد، بی‌حسی، احساس گزگز و ضعف در شانه‌ها و گردن، از مهمترین آثار و علائم آن به‌شمار می‌روند. دقت فرمایید که ستون مهره‌ها وظیفه محافظت از رشته اعصاب نخاعی را به عهده دارد و اگر نخاع به هر دلیلی آسیب ببیند، می‌تواند بر راه رفتن، حفظ تعادل و حس افراد تاثیر منفی بگذارد. همچنین تنگی و باریک شدن ستون فقرات، آثار مخربی بر اعصاب نخاعی خواهد داشت و کیفیت زندگی فرد را به طرز وحشتناکی تحت تاثیر قرار می‌دهد.
تنگی کانال نخاعی گردن چیست؟
تنگی کانال نخاعی ناحیه گردن یکی از آسیب های گردنی بوده که عبارت است از باریک شدن کانال و مسیرهای ریشه اعصاب نخاعی که درون ستون مهره‌ها تعبیه شده‌اند و می‌تواند بر سلامت اعصاب نخاعی موثر باشد. تنگی کانال ممکن است در قسمت پایین ستون فقرات رخ دهد که در این صورت، تنگی کانال نخاعی کمر را شامل می‌شود. همچنین اگر فشردگی و تنگی کانال در قسمت بالای ستون فقرات صورت پذیرد، تنگی کانال نخاعی گردن را به همراه دارد. در برخی افراد، با روند کهولت سن ممکن است، مهره‌ها کمی جابجا شوند و همین امر باعث می‌شود، ستون فقرات دچار ناترازی گردد. حال باریک شدن قطر کانال در آن محل، درگیری با ریشه اعصاب نخاعی را به دنبال دارد که خود، عمدتا باعث ایجاد عوارض ناراحت کننده‌ای می‌شود.
علائم تنگی کانال نخاعی گردن
علائم تنگی کانال نخاعی گردن و میزان شدت آن در افراد مختلف، متفاوت است. علائم تنگی کانال نخاعی گردن عبارتند از:
درد، احساس ضعف در گردن و شانه‌ها، گزگز انگشتان دست و همچنین سایر علائم مرتبط با عصب، از گردن به بازوها و حتی پاها منتقل می‌شوند.
کندی و ناتوانی در عملکرد نواحی بالای بدن، می‌تواند متاثر از تنگی کانال نخاعی گردن باشد.
گرفتگی عضلات در دست‌ها و انگشتان می‌تواند عدم کنترل در نگهداری اشیا با دست‌ها را در پی داشته باشد و علاوه بر این، احتمال بروز سرگیجه بر اثر فشار وارده بر مفاصل و مهره‌های گردن وجود دارد.
باید توجه داشت که با تجربه هر یک از علائم فوق، می‌بایست به پزشکان متخصص مغز و اعصاب مراجعه نمایید و از دانش و تجربه آن‌ها بهره بگیرید. دقت فرمایید معمولا برای تشخیص تنگی کانال نخاعی به تصویربرداری MRI و CT نیاز دارید.
چه کسانی دچار تنگی کانال نخاعی گردن می‌شوند؟
تنگی کانال نخاعی ناحیه گردن، یک بیماری سیستم اعصاب است که معمولاً در زنان و مردان ۵۰ سال به بالا شایع‌تر است. در واقع سایش مهره‌های ستون فقرات در اثر افزایش سن، باعث کاهش قطر کانال نخاعی شده که از عوامل مهم در بروز این عارضه به‌شمار می‌رود. همچنین گاهی تشخیص داده می‌شود که برخی نوزادان به طور مادرزادی دچار تنگی کانال نخاعی گردن هستند. از دیگر اشخاصی که دچار تنگی کانال نخاعی ناحیه گردن می‌شوند، افراد حادثه دیده در تصادفات، و سقوط کرده از ارتفاعات هستند که ضربه‌ای ناگهانی دیده‌اند و در ناحیه گردن خود، دچار التهابات شدیدی شده‌اند.
علل تنگی کانال نخاعی گردن
تنگی کانال نخاعی گردن علل مختلفی دارد که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ستون فقرات از روی هم قرار گرفتن مهره‌های استخوانی، در یک راستا تشکیل یافته، و ریشه اعصاب نخاعی از میان سوراخ‌های کاملاً منظم و هم‌تراز این مهره‌ها عبور می‌کند. حال اگر یکی از این مهره‌ها، دچار ناترازی شوند، و یا در موقعیت فیزیکی آن‌ها، جابه‌جایی اندکی صورت پذیرد، باریک شدن کانال و گیر کردن اعصاب رخ می‌دهد که عوارض دردناکی را در پی دارد.
یکی دیگر از علل تنگی کانال نخاعی ناحیه گردن، استئوآرتریت و رشد بیش از حد استخوان‌هاست که به تخریب مفاصل و التهاب آن‌ها می‌انجامد و خود، باعث تنگی کانال نخاعی می‌گردد.
فتق دیسک گردن نیز از دیگر علل تنگی کانال نخاعی گردن به‌شمار می‌رود که بر اثر سایش مهره‌ها در ناحیه گردن و تخریب دیسک بین مهره‌ای ایجاد می‌شود و اصطلاحا با عنوان فتق دیسک گردن از آن یاد می‌کنند.
تنگی کانال نخاعی گردن چگونه تشخیص داده می‌شود؟
برای تشخیص تنگی کانال نخاعی ناحیه گردن، پزشک متخصص، سابقه پزشکی بیمار را بررسی کرده، و در مورد علائم و نشانه‌های بیماری سوالاتی می‌پرسد. در همین حین، معاینه فیزیکی بیمار انجام می‌شود و در این معاینه، لمس و فشار ستون فقرات و نواحی مرتبط انجام می‌گیرد، تا از میزان شدت درد یا بی‌حس نبودن نواحی مرتبط بدن اطمینان حاصل شود. معمولاً پزشک از بیمار می‌خواهد که خم شود و یا روی پنجه یا پاشنه راه رود تا نحوه حرکت، تعادل و قدرت دست و پای بیمار را مورد بررسی قرار دهد.
توجه داشته باشید که برای بررسی و تعیین محل دقیق تنگی کانال نخاعی، میزان آسیب و شدت آن، انجام تصویربرداری و آزمایشات، ضروری است و از انواع تصویربرداری‌های پزشکی موثر در روند تشخیص، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اشعه ایکس (پرتونگاره)
- تصویربرداری رزونانس MRI
- توموگرافی CT (برش نگاری رایانه ای)
درمان تنگی کانال نخاعی گردن
درمان تنگی کانال نخاعی ناحیه گردن، بسته به نوع علائم، محل دقیق آسیب، شدت و میزان پیشرفت عارضه متفاوت است. اگر علائم به صورت خفیف بروز پیدا کرده باشند، درمان‌های خودمراقبتی می‌توانند اثربخش واقع شوند. این‌گونه درمان‌ها باید با نظارت و توصیه پزشک متخصص صورت گیرند و از کارآمدترین درمان‌های خود مراقبتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ورزش؛ ورزش از جمله روش‌های درمانی است که با تقویت عضلات حمایتگر ستون فقرات، در تسکین درد و بهبود عملکرد نواحی مرتبط، نقش به‌سزایی دارد. از دیگر درمان‌های خودمراقبتی می‌توان به گرمادهی مناطق آسیب‌دیده اشاره کرد.
گرمادهی؛ گرما با افزایش خونرسانی، درد مفاصل ناشی از آرتروز را تسکین می‌بخشد و همچنین در شل شدن عضلات کمک‌کننده است.
کمپرس یخ؛ گاهی گرما نیز نمی‌تواند در رفع درد و بهبود علائم موثر باشد که در این‌گونه مواقع می‌توان از کمپرس سرد، برای بهبود محل آسیب‌دیده استفاده نمود. چراکه معمولا بسته یخ یا ژل منجمد، می‌تواند در فواصل ۲۰ دقیقه‌ای باعث کاهش التهاب و تورم شود.
درمان‌های دارویی؛ اگر شدت علائم بیشتر باشد، پزشک متخصص به دارو درمانی روی می‌آورد. تجویز داروهای ضد التهاب و شل کننده عضلات می‌تواند درد، تورم و علائم ناراحت کننده را کاهش دهد.
فیزیوتراپی؛ فیزیوتراپی منظم از روش‌های تقویت‌کننده عضلات ستون فقرات است که با کاهش فشار وارده بر ریشه اعصاب، می‌تواند به درمان تنگی کانال نخاعی گردن کمک شایانی بکند.
جراحی؛ و اما در مواردی که تحمل درد و علائم بیماری غیر قابل تحمل باشد، انجام جراحی جهت درمان تنگی کانال نخاعی ناحیه گردن ضروری است.