تومور ستون مهره ها چیست و چه انواعی دارد؟

تومور ستون مهره ها چیست و چه انواعی دارد؟ ستون مهره ها یکی از مهم‌ترین ساختارهای بدن است که نه تنها از نخاع محافظت می‌کند بلکه پشتیبانی لازم را برای حرکت و استقامت بدن فراهم می‌آورد. بروز تومور در این ناحیه، خواه از نوع اولیه باشد یا به صورت متاستاز از سایر نقاط بدن گسترش یابد، می‌تواند مشکلات جدی از جمله درد شدید، محدودیت حرکتی و حتی اختلال در عملکرد حیاتی نخاع ایجاد کند.  تومورهای ستون مهره ها در واقع توده هایی هستند که در داخل کانال ستون مهره ها و یا بین استخوان های تشکیل دهنده ی آن ایجاد شده و رشد می‌کنند. در این مقاله قصد داریم اطلاعاتی درباره علائم و علل ستون مهره ها بیان کنیم، با ما همراه باشید.

درباره تومور ستون مهره ها

تومور ستون مهره ها به رشد غیرطبیعی و غیرقابل‌کنترل سلول‌ها در بخش‌های مختلف ستون مهره ها گفته می‌شود. این تومورها می‌توانند در داخل نخاع (درون خود نخاع)، در غشاهای اطراف نخاع، یا در استخوان‌های ستون مهره ها ایجاد شوند. تومورهای ستون مهره ها ممکن است خوش‌خیم (غیرسرطانی) یا بدخیم (سرطانی) باشند و بسته به نوع و محل قرارگیری، می‌توانند تاثیرات متفاوتی بر سلامت بدن بگذارند.

علائم تومورهای ستون مهره ها

علائم تومورهای ستون مهره ها بسته به نوع تومور، محل قرارگیری آن و میزان فشار بر نخاع و اعصاب اطراف، متفاوت است. این علائم معمولاً به تدریج بروز می‌کنند و ممکن است در ابتدا خفیف باشند، اما با رشد تومور، شدت آن‌ها بیشتر می‌شود. یکی از علائم رایج تومور ستون مهره ها، کمر دردی است که مداوم است و به هیچ آسیب یا فعالیت خاصی مربوط نمی‌شود. این درد ممکن است در شب یا با حرکت بدتر شود و ممکن است به درمان‌های معمولی مانند استراحت یا مسکن‌های بدون نسخه پاسخ ندهد. در برخی موارد، درد ممکن است با علائم دیگری مانند ضعف، بی حسی یا گزگز در بازوها یا پاها همراه باشد. یکی دیگر از علائم تومور ستون مهره ها، تغییرات در عملکرد روده یا مثانه است که شامل مشکل در کنترل ادرار یا حرکات روده یا افزایش تکرر ادرار باشد. تومورهای ستون مهره ها همچنین می‌توانند علائم عصبی مانند ضعف عضلانی، مشکل در راه رفتن یا از دست دادن حس در بازوها، پاها یا تنه ایجاد کنند. این علائم ممکن است پیشرونده باشند، به این معنی که با گذشت زمان بدتر می‌شوند یا ممکن است بیایند و بروند. آنها می‌توانند نتیجه فشار تومور بر روی نخاع یا ریشه های عصبی باشند و در انتقال طبیعی سیگنال ها بین مغز و بقیه بدن اختلال ایجاد کنند. در برخی موارد، تومورهای ستون مهره ها می‌تواند منجر به بی ثباتی یا تغییر شکل ستون مهره ها شود که می‌تواند باعث تغییرات قابل مشاهده در وضعیت بدن یا راه رفتن شود. این موضوع می‌تواند شامل حالت خمیده، مشکل در ایستادن مستقیم یا انحنای قابل توجه ستون مهره ها باشد. این تغییرات ممکن است با درد یا ناراحتی در پشت یا گردن همراه باشد. سایر علائم تومورهای ستون مهره ها می‌تواند شامل کاهش وزن غیرقابل توضیح، خستگی و کاهش کلی سلامت کلی باشد. این علائم ممکن است در مواردی که تومور از قسمت دیگری از بدن به ستون مهره ها گسترش یافته است، شایع تر باشد.

علت تومورهای ستون مهره ها

علت دقیق ایجاد تومورهای ستون مهره ها هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل ژنتیکی، محیطی، و گاهی اوقات عوامل مرتبط با سیستم ایمنی بدن می‌توانند در بروز آن نقش داشته باشند. در ادامه، برخی از علل و عوامل خطر احتمالی ایجاد تومورهای ستون مهره ها را بررسی می‌کنیم:

• بیماری‌های ژنتیکی خاصی مانند نوروفیبروماتوز (Neurofibromatosis) نوع ۱ و ۲ و بیماری فون هیپل لیندائو (Von Hippel-Lindau) ممکن است خطر بروز تومورهای ستون مهره ها و نخاع را افزایش دهند. این بیماری‌ها می‌توانند باعث ایجاد تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم در بخش‌های مختلف بدن از جمله نخاع شوند.
• سرطان های پستان، پروستات، شش و میلوم، می‌توانند در ستون مهره ها متاستاز کنند. و تومورهای ستون مهره ها را به وجود آورند.
• احتمال بروز توده های ستون مهره ها، با قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی صنعتی و یا پرتو درمانی افزایش پیدا می‌کند.
• ضعف سیستم ایمنی، به ویژه در بیمارانی که تحت درمان‌های سرکوب‌کننده ایمنی هستند، مانند افراد پیوند عضو یا مبتلایان به HIV/AIDS (نشانگان اکتسابی کمبود ایمنی = ناکا)، ممکن است خطر ابتلا به تومورهای نخاع و ستون مهره ها را افزایش دهد. سیستم ایمنی ضعیف نمی‌تواند به خوبی سلول‌های غیر طبیعی را شناسایی و از بین ببرد، که ممکن است باعث رشد تومور شود.

انواع تومورهای ستون مهره ها

تومورهای ستون مهره ها رشد غیرطبیعی سلول‌های ستون مهره ها هستند که می‌توانند خوش‌خیم (غیر سرطانی) یا بدخیم (سرطانی) باشند. این تومورها می‌توانند از درون خود نخاع (اینترادورال) یا از استخوان ها، دیسک کمر یا بافت های پشتیبان ستون مهره ها (برون سخت شامه) منشاء بگیرند. درک انواع مختلف تومورهای ستون مهره ها برای تشخیص و درمان مناسب بسیار مهم است. در ادامه انواع اصلی تومورهای ستون مهره ها وجود دارد:

تومورهای درون سخت شامه و برون نخاع

این تومورها در داخل کانال نخاعی اما خارج از نخاع ایجاد می‌شوند. آنها اغلب از ریشه های عصبی و مننژها (لایه های محافظ اطراف نخاع) ناشی می‌شوند. انواع متداول تومورهای داخل سخت شامه و برون نخاع شامل تومور مننژیوم مغزی، تومورهای غلاف عصبی (شوانوما و نوروفیبروم ها) و اپاندیموم ها هستند. این تومورها می‌توانند باعث فشرده شدن طناب نخاعی و ریشه های عصبی شوند که منجر به علائمی مانند درد، ضعف و تغییرات حسی شود.

تومورهای درون سخت شامه و درون نخاع

تومورهای درون سخت شامه و درون نخاع از درون خود نخاع منشا می‌گیرند. آنها را می‌توان بر اساس محل قرارگیری آنها در طناب نخاعی مانند گردنی، سینه ای یا کمری طبقه بندی کرد. نمونه هایی از تومورهای درون سخت شامه و درون نخاع شامل آستروسیتوم، اپاندیموم و همانژیوبلاستوم است. این تومورها می‌توانند عملکرد طبیعی نخاع را مختل کنند و منجر به علائمی مانند نقص حرکتی، از دست دادن حس و اختلال عملکرد روده یا مثانه شوند.

تومورهای برون سخت شامه

تومورهای برون سخت شامه در استخوان ها یا بافت های نرم اطراف کانال نخاعی ایجاد می‌شوند. شایع‌ترین انواع تومورهای خارج سخت شامه تومورهای متاستاتیک هستند که از سرطان در سایر قسمت‌های بدن به ستون مهره ها گسترش یافته‌اند. انواع دیگر تومورهای خارج سخت شامه شامل تومورهای اولیه استخوان (مانند استئوسارکوما و کوردوما) و تومورهای بافت نرم (مانند تومورهای سلول غول پیکر و شوانوما) است. تومورهای برون سخت شامه می‌توانند باعث بی‌ثباتی ستون مهره ها، فروپاشی مهره‌ها و فشردگی عصب شوند که منجر به کمردرد، تغییر شکل ستون مهره ها و نقایص عصبی می‌شود.

تومورهای اولیه نخاع

تومورهای اولیه نخاع از سلول‌های نخاع منشأ می‌گیرند و در مقایسه با تومورهای متاستاتیک نخاعی نسبتاً نادر هستند. این تومورها می‌توانند از نظر محل درون سخت شامه و برون نخاع یا داخل سخت شامه و درون نخاع باشند. انواع شایع تومورهای نخاع اولیه شامل اپاندیموم، آستروسیتوم و همانژیوبلاستوم است. این تومورها بسته به اندازه و محل آنها در طناب نخاعی می‌توانند با طیف وسیعی از علائم عصبی تظاهر کنند.

تومورهای متاستاتیک ستون مهره ها

تومورهای متاستاتیک ستون مهره ها شایع ترین نوع تومور ستون مهره ها هستند که اکثر نئوپلاسم های بدخیم ستون مهره ها را تشکیل می‌دهند. این تومورها از گسترش سرطان از سایر اندام ها مانند ریه، سینه، پروستات یا کلیه به ستون مهره ها ناشی می‌شوند. تومورهای متاستاتیک ستون مهره ها به دلیل ماهیت تهاجمی و تمایل به رشد سریع، اغلب باعث فروپاشی مهره، فشردگی طناب نخاعی و نقایص عصبی می‌شوند.