تومورهای گلیال یا همان گلیوم حدود پنجاه درصد همه تومورهای داخل جمجمه را در افراد تشکیل میدهند. در این مقاله قصد داریم در مورد تومورهای گلیال در نزد بزرگسالان و همچنین تومورهای مربوط به آستروسیتوم و البگوداندریوگلیوم اطلاعاتی برای شما بیان کنیم، پس تا انتهای مقالات با ما همراه باشید.
تومورهای گلیال چیست؟
تومورهای گلیال یا همان گلیوم حدود پنجاه درصد همه تومورهای داخل جمجمه را در افراد تشکیل میدهند که نود درصد آن ها منشا آستروسیت دارند که یک یاخته (سلول) طبیعی مغز میباشد. بیش از پنجاه درصد از این تومور ها بدخیم میباشند، یعنی در دسته ی آستروسیتوم های نوع سه و چهار قرار دارند که نوع چهار گلیوبلاستوم نامیده میشود. آستروسیتوم های خوش خیم بیست تا سی درصد گلیوم ها را تشکیل میدهند. بقیه ی تومور های مربوط به گلیال مثل اولیگو داندروگلیوم Oligodendroglione پنج تا ده درصد و تومورهای اپاندیموم Ependymome پنج درصد هستند. آستروسیتوم ها معمولا در قسمت پیشانی بیشتر شایع هستند، در حالی که گلیوبلاستوم بیشتر در ناحیه گیجگاهی یا تمپورال و قسمت پشتی و آهیانه ای قرار دارد. این تومور ها معمولا خیلی سریع به همه جا نفوذ میکنند و به همین خاطر وارد کرکلو (Corps Calleux) یا قسمت میانی مغز شده و تومور هایی به شکل بال پروانه ایجاد میکنند. در دو سه درصد از موارد تومورهای گلیوم به صورت چند مورد بوده و یکی نمیباشند. سن متوسط تشخیص آستروسیتوم های خوشخیم و الیگودندریوگلیوم حدود چهل سال و برای آستروسیتوم های بدخیم چهل و شش و برای گلیوبلاستوم پنجاه و شش سال میباشد.
آستروسیتوم چهار درجه دارد، درجه یک و دو خوش خیم محسوب میشوند. درجه سه آناپلازی و درجه چهار گلیوبلاستوم میباشد. لازم به ذکر است که درجه سه و چهار این نوع از تومور، بدخیم محسوب میشوند. دوره ی ایجاد تومورهای آستروسیتوم یعنی زمانی که از اولین نشانه ها تا زمانی که تشخیص داده میشود طی میشود، معمولا سه ماه است. نشانه هایی که در بیماران مشاهده میشود معمولا شامل سردرد، در برخی موارد تشنج، مشکلات افسردگی، خشم، تغییر رفتار، بعضی اوقات درگیری رگ ها و اعصاب مغزی میباشد.
تشخیص تومورهای گلیال
برای تشخیص تومورهای بیان شده باید تصویربرداری انجام شود. اولین موردی که در تصویربرداری توسط پزشک تجویز میشود، برش نگاری رایانه ای است. تومورهای گلیوم بدخیم معمولا یک ضایعه ای است که سیاه رنگ دیده شده و وقتی که ماده حاجب زده میشود به شکل نامرتبی دیده میشوند و دور آن ها یک اماس edem دیده میشود. روش دیگری که برای تشخیص مورد استفاده قرار میگیرد، تصویربرداری نگاری تشدید مغناطیسی یا ام آر آی میباشد که در سکانس های T1 به صورت کم رنگ و در سکانس T2 به شکل سفید رنگ دیده میشوند.
بیشتر بخوانید: درمان تومور مغزی
تومورهای گلیال چگونه درمان میشوند؟
معمولا برای درمان این نوع از تومورها، جراحی اولین پیشنهادی است که مطرح میشود. تجربه ی شخصی دکتر مستوفی و نظر اکثر استادان بزرگ جراحی این است که هرچه زودتر عمل جراحی انجام شود، بهتر خواهد بود و پیش اگهی بیمار بهتر میباشد. تا جایی که امکان دارد پزشک باید تومور را بردارد. در حال حاضر با داشتن ماشینی به نام نگاری تشدید مغناطیسی فکس یونل یا Functional پزشکان میتوانند کانونهای مهم حیاتی مثل کانون تکلم، کانون حرکتی را تشخیص داده و در زمان برداشتن تومور وارد آنها نشده و عوارض کمتری ایجاد کنند. در برخی موارد سن بیماران، حال عمومی و محل تومور به پزشکان همیشه این اجازه را نمیدهد که کل تومور را بردارند و گاهی مقداری باقی میماند. در حال حاضر درمان های دیگری که غیر از جراحی پیشنهاد میشود پرتودرمانی و شیمی درمانی میباشد.
آیا باید تمام تومور برداشته شود؟
همیشه این سوال برای جراح وجود دارد که آیا باید تمام تومور مغزی را بردارد یا خیر؟ به رغم این که تومور در کانونهای مهم مانند حرکت و یا تکلم قرار دارد باید قسمتی از آن برداشته شود. این موضوع همیشه باید به طور مورد به مورد با توجه به شرایط بیمار، کار او بررسی شود تا تعیین شود چه قسمت هایی از تومور قابلیت این را دارند تا برداشته شود. سن بیمار یک عامل مهم پیش اگهی این بیماری است. معمولا در نزد افراد مسن تر ممکن است که برداشتن تومور بیشتر به شکل نسبی باشد و بقیه را به عهده روش های درمانی دیگر مانند پرتو درمانی بگذاریم تا برای حال عمومی بیمار مشکلی ایجاد نشود.